Heerlijk, het is weer zomer! Lange dagen, de zon op je huid, leuke dingen doen en (meer) tijd voor vrienden en familie. Uhm nou, de zon op je huid?!? Eerlijk gezegd is de zomer van 2023 tot nog toe vooral nat. Maar ondanks die natheid wil ik het toch graag hebben over de effecten van de zon. Je hebt tenslotte maar 1 huid en daar moet je je hele leven mee doen. Dus een beetje zuinig zijn op je huid, is slim.
Als je op Google gaat zoeken naar de effecten van de zon op je huid, stuit je direct op de negatieve effecten (zoals huidkanker en huidveroudering). Nu hoor je mij niet zeggen dat er geen negatieve effecten zijn, maar daardoor raken de voordelen van de zon op je huid een beetje ondergesneeuwd. En dat is ontzettend jammer, want die positieve effecten zijn er zeker!
VRIJHEID BLIJHEID
Wanneer we het hebben over de positieve effecten, kunnen we beginnen met het feit dat je waarschijnlijk al gemerkt hebt dat de meeste mensen in een betere bui zijn als de zon schijnt. Ook worden mensen eerder verliefd. Beide komt omdat de zon van invloed is op onze hormoonproductie.
De zon stimuleert namelijk onze geslachtshormonen. Maar ook ons gelukshormoon endorfine krijgt een boost bij blootstelling aan de zon. Net als de hormonen serotonine en cafeïne trouwens. Endorfine kan pijn onderdrukken waardoor we ons gelukkiger en soms zelfs euforisch voelen. Ook krijg je van endorfine meer energie. Serotonine en cafeïne laten onrust verdwijnen en zorgen dat je een blijer gevoel krijgt. De combinatie van deze 3 hormonen zorgen voor een algeheel blijer gevoel en kunnen zelfs anti-deprimerend werken.
Naast de aanmaak en stimulatie van gelukshormonen heeft het zonlicht ook een stimulerend effect op de aanmaak van vitamine D. Vitamine D speelt een rol bij de opname van calcium uit onze voeding, waardoor we gezonde botten, tanden en spieren krijgen. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat een hoog vitamine D gehalte leidt tot minder ontstekingen, een betere weerstand en een lager risico op darmkanker in het lichaam.
Buiten de aanmaak van extra hormonen en vitamine D, laat de zon je spieren beter ontspannen, je geheugen beter werken en kan huidziekten zoals eczeem en psoriasis helpen verminderen. Een tof rijtje positieve effecten dus 😉.
Gebruinde huid
Laten we die gebruinde huid niet vergeten! Ook je mooie gebruinde teint krijg je bij blootstelling aan de zon. Dit komt doordat de huid een pigment genaamd melanine bevat. Melanine wordt aangemaakt in de pigmentcellen (melanocyten) van de huid. Melanine geeft de huid een natuurlijke bescherming tegen zonlicht. Na langdurige blootstelling aan UV-stralen, worden de pigmentcellen extra geactiveerd en gaan deze meer melanine aanmaken, waardoor de huid een bruine kleur krijgt. De bruine kleur geeft de huid een natuurlijke bescherming tegen UV-straling. Zonder deze bescherming raakt het DNA in de huid sneller beschadigd.
Verschil in huidskleur
Iedereen heeft eenzelfde aantal pigmentcellen. Het verschil in huidskleur wordt dan ook niet veroorzaakt door het aantal pigmentcellen, maar door de hoeveelheid melanine die de pigmentcellen aanmaken. Mensen met een lichtere huidskleur maken dus minder melanine aan en hebben daardoor dus meer kans op beschadiging van het DNA in hun huid dan mensen met meer pigment in hun huid.
ZONBESCHERMING
Je las het al in het begin van deze blog. Over huidkanker en dus het beschermen van onze huid in de zon, staat het internet vol. En ik wilde het vooral over de positieve kanten hebben van de zon. Ik ontkom er alleen niet aan om het ook niet “even” te hebben over het beschermen van je huid, omdat je er, zoals eerder gezegd, maar 1 van hebt. 😊 En ook omdat het nou eenmaal een belangrijk onderwerp is.
De Sun Protection Factor
Ik heb je net verteld hoe verschillende huidskleuren ontstaan. Deze verschillende huidskleuren hebben ieder hun eigen bescherming tegen beschadigingen nodig. De Sun Protection Factor (beter bekend als de SPF = zonnebeschermingsfactor) houdt niet direct verband met de tijd waarin je je huid bloot kunt stellen aan de zon, maar meer met de hoeveelheid zon waaraan je je huid blootstelt. Factoren die hierbij een rol spelen zijn onder andere het (eerder genoemde) huidtype, de intensiteit van de zonnestralen, de hoeveelheid aangebrachte zonnebrandcrème en de respons frequentie.
Overige factoren
Wat betreft de intensiteit zal een kwartiertje zon rond het middaguur evenveel UV-straling geven als een uurtje in de vroege ochtend. Daarnaast speelt de locatie waar je je bevindt ook een rol bij de zon-intensiteit. Lagere breedtegraden leveren een grotere zon-intensiteit op. Net zoals een heldere dag een hogere zon-intensiteit geeft dan een bewolkte dag met veel regen of een dag in de bergen vol verse sneeuw in de lucht (reflectie zon) meer zon-intensiteit heeft dan een zonnige dag in de bossen.
De hoeveelheid aangebrachte zonnebrandcrème heeft ook invloed op de hoeveelheid zon energie die geabsorbeerd wordt door de huid. Meer zonnebrandcrème is minder absorptie, al ligt dit natuurlijk wel aan hoe goed de zonnebrandcrème evenredig over het lichaam/de huid verdeeld is. En ook zwemmen, sporten en/of afdrogen zorgen ervoor dat de hoeveelheid zonnebrandcrème op de huid afneemt en opnieuw aangebracht dient te worden om eenzelfde bescherming te bieden. Daarnaast wordt het regelmatiger aanbrengen van zonnebrandcrème gerelateerd aan het minder absorberen van zonnestraling en dus een betere bescherming tegen DNA beschadigingen in de huid. Al deze factoren spelen een rol bij het bepalen van de hoeveelheid zon waaraan je huid blootgesteld wordt gedurende de dag.
De verschillende huidtypen
De hoeveelheid melanine die de pigmentcellen aanmaken zorgen er dus voor verschillende huidskleuren bestaan. Met betrekking tot de zonbescherming die dit biedt, onderscheiden we vier verschillende huidtypen:
| Huidtypen | Verbrandingsgraad | Bruiningsgraad | Kenmerken | Eigen beschermtijd | Minimale SPF |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Snel | Bijna niet | Lichte huid, (vaak) sproeten, rossig of lichtblond haar, lichte kleur ogen | 5 - 10 minuten | 30 |
| 2 | Snel | Langzaam | Lichte huid, blond haar, lichte ogen | 10 - 20 minuten | 20 |
| 3 | Zelden | Gemakkelijk | Licht getinte huid, donkerblond tot bruin haar, donkere ogen | 20 - 30 minuten | 15 |
| 4 | Bijna nooit | Zeer goed | Getinte huid, donker haar en donkere ogen. Mediterrane en Aziatische types. | > 40 minuten | 10 |
Om de tijd die je door kunt brengen in de zon te berekenen, kun je gebruikmaken van de volgende formule:
Eigen beschermingstijd x SPF = nieuwe beschermingstijd.
Besef je echter goed dat dit slechts een indicatie is, gezien de vooraf genoemde factoren
die een rol spelen bij het bepalen van de hoeveelheid zon die je huid aankan zonder te beschadigen.
Naast huidkanker kun je van de zon ook een zonneallergie of zonnesteek oplopen. Bij een zonneallergie reageert je huid overgevoelig op de UV-straling van de zon. Er ontstaat een soort huiduitslag die na enkele dagen spontaan weer verdwijnt, mits je de zonnestralen een poosje vermijdt. Gebruik nadien wel een hogere SPF dan je gewend bent omdat je huid na genezing extra gevoelig is. Een zonnesteek ontstaat wanneer je lichaam zodanig uitdroogt dat het zijn warmte niet meer kwijt kan. Symptomen zijn hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid. Om van een zonnesteek af te komen ga je uit de zon, verblijf je in een koele ruimte, drink je regelmatig water of limonade en neem je een verkoelende douche. Mocht het zo zijn dat je tijdens een zonnesteek erg in de war bent, over blijft geven, flauwvalt of langer dan 2 minuten niet wakker wordt, bel dan je huisarts.
Tot slot zorgt veelvuldige blootstelling aan de zon voor snellere veroudering van de huid. Door de vorming van oxidatieve stress, verandert de structuur van de cel. Hierdoor moeten gezonde cellen meer energie verbruiken om de cel gezond te houden. Dit proces zorgt dat de eiwitten in de cel aangetast worden en het DNA beschadigd wordt, waardoor de huid sneller verouderd.
Oke, je huid beschermen tegen de zon is dus belangrijk, maar hoe doe je dat zo verantwoord mogelijk?
Enkele tips:
- Smeer je dagelijks in met de SPF zonnebrandcème die jouw huidtype ten minste nodig heeft.
- Smeer je om de twee uur opnieuw in
- Smeer je in tenminste 20 min voordat je de zon in gaat
- Gebruik een waterbestendige zonnebrandcrème
- Smeer je opnieuw in na het zwemmen, sporten of afdrogen.
- Draag in de zon een hoed of pet met zonnebril
- Draag bedekkende kledij
- Vermijd de zon en ga eerder in de schaduw zitten
- Drink veel water
Om je huid na blootstelling aan de zon te laten herstellen is het ook goed om hem te koelen en/of te verzorgen met een lekkere aftersun of verkoelende body olie. Het gebruik van onze Body Oil Aloë Vera - Komkommer is hier uitermate geschikt voor. Wat betreft goede SPF producten hebben we op dit moment geen geschikt product in ons assortiment (omdat we bezig zijn ons FM lichaamsverzorging assortiment te beëindigen). Op dit moment zijn we op zoek naar een fijn nieuw product die voldoet aan onze nieuwe eisen. Wie weet wat de toekomst brengt 😉.
Reactie plaatsen
Reacties
Interessant!
Vroeger gebruikte ik heel veel zonnebrandolie want ik woon op Curaçao en ik ga een paar keer per week naar het strand. Tijdens de pandemie ben ik me gaan inlezen over de voordelen van de zon, dus het relaxed gevoel door de ß-endorphine in de zon, vitamine D en dergelijke en ik stopte gewoon met het insmeren (behalve wat aloë uit de tuin). En het bevalt prima.